AIIAD AIIAD
AIIAD AIIAD
  • Home
  • Associazione
    • Organi
    • Contatti
    • Iscrizioni e rinnovi
    • Documenti
    • Convenzioni
    • I nostri Soci
  • Convegni
    • Italian Journal of Freshwater Ichthyology
  • Temi
    • Nomenclatura e sistematica
    • Salmonidi
    • Alloctoni
    • Decapodi
    • Indici ittici
    • Normativa
    • Formazione
    • Connettività fluviale
    • Articoli dei Soci
  • Le specie
    • Distribuzione
    • Biologia
    • Bibliografia
    • Carte ittiche
  • Eventi
  • Notizie
  • Utilità
    • Fish calculator

 

Nomenclatura e sistematica

Dettagli
17 Gennaio 2016
Visite: 3726

Check list AIIAD v.1.0 del 15/01/2016

Check List v.1.0 del 15/01/2016

Questo documento rappresenta l'orientamento scientifico dell'AIIAD, è stato redatto dai curatori e sottoposto alla discussione e all'approvazione di tutti i soci.
Esso rappresenta la posizione dell'Associazione alla luce delle conoscenze scientifiche all'atto dell'approvazione.
Indicazioni diverse dalla presente, fornite da singoli ricercatori o professionisti, rappresentano esclusivamente le libere opinioni degli stessi.

Ordine Famiglia AIIAD v. 1.1  Nome comune Origine Specie FishBase Specie Gandolfi et al., 1991 Specie Zerunian, 2002 Specie IUCN Italia (Rondinini et al., 2014) Status IUCN Ita. Status IUCN Int. Specie Kottelat e Freyhof, 2007 Specie Direttiva Habitat Allegati Dir. Hab. CITES BERNA BARCELLONA Note
Petromyzontiformes Petromyzontidae Lampetra fluviatilis (Linnaeus, 1758) Lampreda di fiume Autoctona Lampetra fluviatilis (Linnaeus, 1758)   Lampetra fluviatilis (Linnaeus, 1758) Lampetra fluviatilis CR LC Lampetra fluviatilis Lampetra fluviatilis 2 e 5        
Petromyzontiformes Petromyzontidae Lampetra planeri (Bloch, 1784) Lampreda minore Autoctona Lampetra planeri (Bloch, 1784)   Lampetra planeri (Bloch, 1784) Lampetra planeri VU LC Lampetra planeri Lampetra planeri 2        
Petromyzontiformes Petromyzontidae Lampetra zanandreai Vladykov, 1955 Lampreda padana Autoctona Lethenteron zanandreai (Vladykov, 1955) Lampetra zanandreai Vladykov, 1955 Lampetra zanandreai Vladykov, 1955 Lampetra zanandreai VU LC Lampetra zanandreai Lethenteron zanandreai = Lampetra zanandreai 2 e 5 Cambiata la proposta in v.1.1, seguendo Zerunian, 2002
Petromyzontiformes Petromyzontidae Petromyzon marinus Linnaeus, 1758 Lampreda di mare Autoctona Petromyzon marinus Linnaeus, 1758   Petromyzon marinus Linnaeus, 1758 Petromyzon marinus CR LC Petromyzon marinus Petromyzon marinus 2   APP. III    
Acipenseriformes Acipenseridae Acipenser baeri Brandt, 1869 Storione siberiano Alloctona Acipenser baeri Brandt, 1869 Acipenser baeri Brandt, 1869                      
Acipenseriformes Acipenseridae Acipenser gueldenstaedtii Brandt & Ratzeburg, 1833 Storione danubiano Alloctona Acipenser gueldenstaedtii Brandt & Ratzeburg, 1833 Acipenser gueldenstaedtii Brandt & Ratzeburg, 1833                      
Acipenseriformes Acipenseridae Acipenser naccarii Bonaparte, 1836 Storione cobice, Storione del Naccari Endemica Acipenser naccarii Bonaparte, 1836 Acipenser naccarii Bonaparte, 1836 Acipenser naccarii Bonaparte, 1836 Acipenser naccarii CR CR Acipenser naccarii Acipenser naccarii 2 e 4 ALL. B APP. III ALL. II  
Acipenseriformes Acipenseridae Acipenser ruthenus Linnaeus, 1758 Sterleto Alloctona Acipenser ruthenus Linnaeus, 1758 Acipenser ruthenus Linnaeus, 1758                      
Acipenseriformes Acipenseridae Acipenser stellatus Pallas, 1771 Storione stellato Alloctona Acipenser stellatus Pallas, 1771 Acipenser stellatus Pallas, 1771                      
Acipenseriformes Acipenseridae Acipenser sturio Linnaeus, 1758 Storione comune Autoctona Acipenser sturio Linnaeus, 1758 Acipenser sturio Linnaeus, 1758 Acipenser sturio Linnaeus, 1758 Acipenser sturio EX CR Acipenser sturio Acipenser sturio 2 e 4 ALL. A APP. III ALL. II  
Acipenseriformes Acipenseridae Acipenser transmontanus (Richardson, 1836) Storione bianco Alloctona Acipenser transmontanus Richardson, 1836 Acipenser transmontanus (Richardson, 1836)                      
Acipenseriformes Acipenseridae Huso huso (Linnaeus, 1758) Storione ladano Autoctona Huso huso (Linnaeus, 1758) Huso huso (Linnaeus, 1758) Huso huso (Linnaeus, 1758) Huso huso EW CR Huso huso Huso huso 5 ALL. B APP. III ALL. II  
Anguilliformes Anguillidae Anguilla anguilla (Linnaeus, 1758) Anguilla Autoctona Anguilla anguilla (Linnaeus, 1758) Anguilla anguilla (Linnaeus, 1758) Anguilla anguilla (Linnaeus, 1758) Anguilla anguilla CR CR Anguilla anguilla      ALL. B      
Anguilliformes Anguillidae Anguilla rostrata (Lesueur, 1817) Anguilla americana Alloctona Anguilla rostrata (Lesueur, 1817)                        
Atheriniformes Atherinidae Atherina boyeri Risso, 1810 Latterino, Acquadela Autoctona Atherina boyeri Risso, 1810 Atherina boyeri Risso, 1810 Atherina boyeri Risso, 1810 Atherina boyeri NT LC Atherina boyeri            
Atheriniformes Atherinidae Odonthestes bonariensis (Valenciennes, 1835) Pesce re Alloctona Odontesthes bonariensis (Valenciennes, 1835) Odontesthes bonariensis (Valenciennes, 1835)   Odonthestes bonariensis     Odonthestes bonariensis            
Characiformes Caracide Colossoma spp. Piranha Alloctona Colossoma sp.                        
Clupeiformes Clupeidae Alosa fallax (Lacepede, 1803) Agone Autoctona Alosa agone (Scopoli, 1786) Alosa fallax (Lacepede, 1803) Alosa fallax (Lacepede, 1803) Alosa agone LC LC Alosa agone Alosa agone 2 e 5
Clupeiformes Clupeidae Alosa fallax (Lacepede, 1803) Cheppia Autoctona Alosa fallax (Lacepede, 1803) Alosa fallax (Lacepede, 1803) Alosa fallax EN LC Alosa fallax Alosa fallax 2 e 5 APP. III
Clupeiformes Clupeidae Alosa fallax (Lacepede, 1803) Autoctona Alosa algeriensis Regan, 1916 Alosa algeriensis  2 e 5
Cypriniformes Balitoridae Barbatula barbatula (Linnaeus, 1758) Cobite barbatello Autoctona Barbatula barbatula (Linnaeus, 1758) Orthrias barbatulus (Linnaeus, 1758) Barbatula barbatula (Linnaeus, 1758) Barbatula barbatula VU LC Barbatula barbatula            
Cypriniformes Cobitidae Cobitis bilineata Canestrini, 1865 Cobite comune Autoctona Cobitis bilineata Canestrini, 1865 Cobitis taenia Linnaeus, 1758 Cobitis taenia bilineata Canestrini, 1865 Cobitis bìlineata LC LC Cobitis bìlineata Cobitis taenia = Cobitis bilineata          
Cypriniformes Cobitidae Cobitis zanandreai Cavicchioli, 1965 Cobite del Volturno Endemica Cobitis zanandreai Cavicchioli, 1965 Cobitis taenia Linnaeus, 1759 Cobitis taenia bilineata Canestrini, 1865 Cobitis zanandreai CR VU Cobitis zanandreai Cobitis zanandreai          
Cypriniformes Cobitidae Misgurnus anguillicaudatus (Cantor, 1842) Misgurno, cobite di stagno orient. Alloctona Misgurnus anguillicaudatus (Cantor, 1842)     Misgurnus anguillicaudatus     Misgurnus anguillicaudatus            
Cypriniformes Cobitidae Sabanejewia larvata (De Filippi, 1859) Cobite mascherato Endemica Sabanejewia larvata (De Filippi, 1859) Sabanejewia larvata (De Filippi, 1859) Sabanejewia larvata (De Filippi, 1859) Sabanejewia larvata VU LC Sabanejewia larvata Cobitis larvata = Sabanejewia larvata 2   APP.III    
Cypriniformes Cyprinidae Abramis brama (Linnaeus, 1758) Abramide Alloctona Abramis brama (Linnaeus, 1758) Abramis brama (Linnaeus, 1758)   Abramis brama     Abramis brama             
Cypriniformes Cyprinidae Alburnoides bipunctatus (Bloch, 1782) Alburnoide Alloctona Alburnoides bipunctatus (Bloch, 1782)           Alburnoides bipunctatus             
Cypriniformes Cyprinidae Alburnus albidus (Costa, 1838) Alborella meridionale Endemica Alburnus albidus (Costa, 1838) Alburnus albidus (Costa, 1838) Alburnus albidus (Costa, 1838) Alburnus albidus VU VU Alburnus albidus  Alburnus albidus 2        
Cypriniformes Cyprinidae Alburnus alburnus (Linnaeus, 1758) Alborella Alloctona Alburnus alburnus (Linnaeus, 1758) Alburnus alburnus (Linnaeus, 1758)         Alburnus alburnus            
Cypriniformes Cyprinidae Alburnus arborella (Bonaparte, 1841) Alborella Autoctona Alburnus arborella (Bonaparte, 1841) Alburnus alburnus alborella (De Filippi, 1844) Alburnus alburnus alborella (De Filippi, 1844) Alburnus arborella NT LC Alburnus arborella
Cypriniformes Cyprinidae Aspius aspius (Linneaus, 1758) Aspio Alloctona Leuciscus aspius (Linnaeus, 1758) Aspius aspius Aspius aspius
Cypriniformes Cyprinidae Ballerus ballerus (Linnaeus, 1758) Abramide medio, Zope Alloctona Ballerus ballerus (Linnaeus, 1758)     Ballerus ballerus     Ballerus ballerus             
Cypriniformes Cyprinidae Barbus balcanicus Kotlìk, Tsigenopoulos, Ràb & Berrebi, 2002 Barbo balcanico Alloctona Barbus balcanicus Kotlìk, Tsigenopoulos, Ràb & Berrebi, 2002     Barbus balcanicus     Barbus balcanicus            
Cypriniformes Cyprinidae Barbus barbus (Linnaeus, 1758) Barbo europeo Alloctona Barbus barbus (Linnaeus, 1758)     Barbus barbus     Barbus barbus            
Cypriniformes Cyprinidae Barbus caninus Bonaparte, 1839 Barbo canino Endemica Barbus caninus Bonaparte, 1839 Barbus meridionalis Risso, 1827 Barbus meridionalis caninus (Bonaparte, 1839) Barbus caninus Barbus caninus Barbus meridionalis
Cypriniformes Cyprinidae Barbus meridionalis Risso, 1827 Barbo meridionale Alloctona Barbus meridionalis Risso, 1827 Barbus meridionalis Risso, 1827 Barbus meridionalis Barbus meridionalis
Cypriniformes Cyprinidae Barbus plebejus Bonaparte, 1839 Barbo comune Autoctona Barbus plebejus Bonaparte, 1839 Barbus plebejus Bonaparte, 1839 Barbus plebejus (Bonaparte, 1839) Barbus plebejus VU LC Barbus plebejus Barbus plebejus 2 e 5 APP. III
Cypriniformes Cyprinidae Barbus tyberinus Bonaparte, 1839 Barbo tiberino Endemica Barbus tyberinus Bonaparte, 1839 Barbus plebejus Bonaparte, 1839 Barbus plebejus (Bonaparte, 1839) Barbus tyberinus NT VU Barbus tyberinus 2 e 5
Cypriniformes Cyprinidae Blicca bjoerkna (Linnaeus, 1758) Blicca Alloctona Blicca bjoerkna (Linnaeus, 1758)     Blicca bjoerkna     Blicca bjoerkna            
Cypriniformes Cyprinidae Carassius auratus (Linnaeus, 1758) Carassio dorato Alloctona Carassius auratus (Linnaeus, 1758) Carassius auratus (Linnaeus, 1758) Carassius auratus Carassius auratus
Cypriniformes Cyprinidae Carassius carassius (Linnaeus, 1758) Carassio Alloctona Carassius carassius (Linnaeus, 1758) Carassius carassius (Linnaeus, 1758) Carassius carassius Carassius carassius
Cypriniformes Cyprinidae Carassius gibelio (Bloch, 1782) Carassio Alloctona Carassius gibelio (Bloch, 1782) Carassius auratus Carassius gibelio
Cypriniformes Cyprinidae Chondrostoma nasus (Linnaeus, 1758) Naso Alloctona Chondrostoma nasus (Linnaeus, 1758)     Chondrostoma nasus     Chondrostoma nasus            
Cypriniformes Cyprinidae Chondrostoma soetta Bonaparte, 1840 Savetta Autoctona Chondrostoma soetta Bonaparte, 1840 Chondrostoma soetta Bonaparte, 1840 Chondrostoma soetta Bonaparte, 1840 Chondrostoma soetta EN EN Chondrostoma soetta Chondrostoma soetta 2   APP III    
Cypriniformes Cyprinidae Ctenopharyngodon idella (Valenciennes, 1844) Amur, Carpa erbivora Alloctona Ctenopharyngodon idella (Valenciennes, 1844) Ctenopharyngodon idellus (Valenciennes, 1844)         Ctenopharyngodon idella            
Cypriniformes Cyprinidae Cyprinus carpio Linnaeus, 1758 Carpa Alloctona Cyprinus carpio Linnaeus, 1758 Cyprinus carpio Linnaeus, 1758   Cyprinus carpio     Cyprinus carpio            
Cypriniformes Cyprinidae Gobio gobio (Linnaeus, 1758) Gobione Alloctona Gobio gobio  (Linnaeus, 1758) Gobio gobio (Linnaeus, 1758) Gobio gobio (Linnaeus, 1758) Gobio gobio     Gobio gobio            
Cypriniformes Cyprinidae Romanogobio benacensis (Pollini, 1816) Gobione italico Endemica Romanogobio benacensis (Pollini, 1816) Gobio gobio (Linnaeus, 1758) Gobio gobio (Linnaeus, 1758) Gobio benacensis Romanogobio benacensis
Cypriniformes Cyprinidae Hypophthalmichthys molitrix (Valenciennes, 1844) Carpa argentata Alloctona Hypophthalmichthys molitrix (Valenciennes, 1844) Hypophthalmichthys molitrix (Valenciennes, 1844)         Hypophthalmichthys molitrix            
Cypriniformes Cyprinidae Hypophthalmichthys nobilis (Richardson, 1845) Carpa testa grossa Alloctona Hypophthalmichthys nobilis (Richardson, 1845) Hypophthalmichthys nobilis (Richardson, 1836)         Hypophthalmichthys nobilis             
Cypriniformes Cyprinidae Leuciscus idus (Linnaeus, 1758) Ido Alloctona Leuciscus idus (Linnaeus, 1758) Leuciscus idus (Linnaeus, 1758)                      
Cypriniformes Cyprinidae Leuciscus leuciscus (Linnaeus, 1758) Leucisco Alloctona Leuciscus leuciscus (Linnaeus, 1758)     Leuciscus leuciscus     Leuciscus leuciscus            
Cypriniformes Cyprinidae Luciobarbus graellsii (Steindachner, 1866) Barbo spagnolo Alloctona Luciobarbus graellsii (Steindachner, 1866)     Luciobarbus graellsii     Luciobarbus graellsii            
Cypriniformes Cyprinidae Pachychilon pictum (Heckel & Kner, 1858) Scardola albanese Alloctona Pachychilon pictum (Heckel & Kner, 1858)     Pachychilon pictum     Pachychilon pictum            
Cypriniformes Cyprinidae Phoxinus lumaireul (Schinz, 1840) Sanguinerola italica Autoctona Phoxinus lumaireul (Schinz, 1840) Phoxinus phoxinus (Linnaeus, 1758) Phoxinus phoxinus (Linnaeus, 1758) Phoxinus lumaireul LC DD Phoxinus lumaireul
Cypriniformes Cyprinidae Phoxinus phoxinus (Linnaeus, 1758) Sanguinerola Autoctona Phoxinus phoxinus (Linnaeus, 1758) Phoxinus phoxinus (Linnaeus, 1758) Phoxinus phoxinus (Linnaeus, 1758) Phoxinus phoxinus VU LC Phoxinus phoxinus
Cypriniformes Cyprinidae Protochondrostoma genei (Bonaparte, 1839) Lasca Endemica Protochondrostoma genei (Bonaparte, 1839) Chondrostoma genei (Bonaparte, 1839) Chondrostoma genei (Bonaparte, 1839) Protochondrostoma genei Protochondrostoma genei Chondrostoma genei = Protochondrostoma genei
Cypriniformes Cyprinidae Pseudorasbora parva (Temminck & Schlegel, 1846) Pseudorasbora Alloctona Pseudorasbora parva (Temminck & Schlegel, 1846) Pseudorasbora parva (Schlegel, 1842)   Pseudorasbora parva     Pseudorasbora parva            
Cypriniformes Cyprinidae Rhodeus amarus (Bloch, 1782) Rodeo Alloctona Rhodeus amarus (Bloch, 1782) Rhodeus sericeus (Pallas, 1776) Rhodeus amarus Rhodeus amarus
Cypriniformes Cyprinidae Rutilus aula (Bonaparte, 1841) Triotto Autoctona Rutilus aula (Bonaparte, 1841) Rutilus erythrophthalmus Zerunian, 1982 Rutilus erythrophthalmus Zerunian, 1982 Rutilus aula NT LC Rutilus aula
Cypriniformes Cyprinidae Rutilus pigus (Lacepède, 1803) Pigo Autoctona Rutilus pigus (Lacepède, 1803) Rutilus pigus (Lacepede, 1804) Rutilus pigus (Lacepede, 1804) Rutilus pigus VU LC Rutilus pigus Rutilus pigus 2   APP. III    
Cypriniformes Cyprinidae Rutilus rubilio (Bonaparte, 1837) Rovella Endemica Sarmarutilus rubilio (Bonaparte, 1837) Rutilus rubilio (Bonaparte, 1837) Rutilus rubilio (Bonaparte, 1837) Rutìlus rubilio NT NT Rutìlus rubilio Rutìlus rubilio 2 APP. III C'è la proposta di Bianco e Ketmaier (2014) di Sarmarutilus rubilio
Cypriniformes Cyprinidae Rutilus rutilus (Linnaeus, 1758) Rutilo Alloctona Rutilus rutilus (Linnaeus, 1758) Rutilus rutilus (Linnaeus, 1758)   Rutilus rutilus     Rutilus rutilus            
Cypriniformes Cyprinidae Scardinius erythrophthalmus (Linnaeus, 1758) Scardola Alloctona Scardinius erythrophthalmus (Linnaeus, 1758) Scardinius erythrophthalmus  (Linnaeus, 1758) Scardinius erythrophthalmus  (Linnaeus, 1758) Scardinius erythrophthalmus NT LC Scardinius erythrophthalmus
Cypriniformes Cyprinidae Scardinius hesperidicus Bonaparte, 1845 Scardola italica Autoctona Scardinius hesperidicus Bonaparte, 1845 Scardinius erythrophthalmus  (Linnaeus, 1758) Scardinius erythrophthalmus  (Linnaeus, 1758) Scardinius hesperidicus LC LC Scardinius hesperidicus
Cypriniformes Cyprinidae Scardinius scardafa (Bonaparte, 1837) Scardola tiberina Endemica Scardinius scardafa (Bonaparte, 1837) Scardinius erythrophthalmus  (Linnaeus, 1758) Scardinius erythrophthalmus  (Linnaeus, 1758) Scardinius scardafa CR CR Scardinius scardafa
Cypriniformes Cyprinidae Squalius cephalus (Linnaeus, 1758) Cavedano Alloctona Squalius cephalus (Linnaeus, 1758) Leuciscus cephalus (Linnaeus, 1758) Leuciscus cephalus (Linnaeus, 1758) Squalius cephalus LC LC Squalius cephalus            
Cypriniformes Cyprinidae Squalius lucumonis (Bianco, 1983) Cavedano di ruscello Endemica Squalius lucumonis (Bianco, 1983) Leuciscus lucumonis (Bianco, 1983) Leuciscus cephalus (Linnaeus, 1758) Squalius lucumonis EN CR Squalius lucumonis Leuciscus lucumonis = Squalius lucumonis 2        
Cypriniformes Cyprinidae Squalius squalus (Bonaparte, 1837) Cavedano italico Autoctona Squalius squalus (Bonaparte, 1837) Leuciscus cephalus (Linnaeus, 1758) Leuciscus cephalus (Linnaeus, 1758) Squalius squalus LC LC Squalius squalus            
Cypriniformes Cyprinidae Squalius vardarensis Karaman, 1928 Cavedano del Vardar Alloctona Squalius vardarensis Karaman, 1928 Squalius vardarensis
Cypriniformes Cyprinidae Telestes muticellus (Bonaparte, 1837) Vairone italico Autoctona Telestes muticellus (Bonaparte, 1837) Leuciscus souffia Risso, 1826 Leuciscus souffia muticellus Bonaparte, 1837 Telestes muticellus LC LC Telestes muticellus Leuciscus souffia = Telestes muticellus Modificato in v.1.1 perché c'è la proposta di Bianco e Delmastro (2011) di dividerlo in 3 specie
Cypriniformes Cyprinidae Telestes souffia (Risso, 1827) Vairone Alloctona Telestes souffia (Risso, 1827) Leuciscus souffia Risso, 1826   Telestes souffia NT LC Telestes souffia   2   APP. III    
Cypriniformes Cyprinidae Tinca tinca (Linnaeus, 1758) Tinca Autoctona Tinca tinca (Linnaeus, 1758) Tinca tinca (Linnaeus, 1758) Tinca tinca (Linnaeus, 1758) Tinca tinca CR LC Tinca tinca            
Cypriniformes Cyprinidae Vimba vimba (Linaneus, 1758) Vimba, Abramide russo Alloctona Vimba vimba (Linaneus, 1758)     Vimba vimba     Vimba vimba            
Cypriniformes Cyprinidae   Sanpierol Autoctona   Leuciscus lapacinus Stefani, Serra, Loffredo e Fossa, 1987                      
Cyprinodontiformes Cyprinodontidae Aphanius fasciatus (Valenciennes, 1821) Nono Autoctona Aphanius fasciatus (Valenciennes, 1821) Aphanius fasciatus Nardo, 1827 Aphanius fasciatus (Valenciennes, 1821) Aphanius fasciatus VU LC Aphanius fasciatus Aphanius fasciatus 2   APP. II e III ALL. II  
Cyprinodontiformes Poeciliidae Gambusia holbrooki Girard, 1859 Gambusia Alloctona Gambusia holbrooki Girard, 1859 Gambusia holbrooki Girard, 1859   Gambusia holbrooki     Gambusia holbrooki            
Cyprinodontiformes Poeciliidae Poecilia latipinna Lesueur, 1821 Pecilia, Guppy Alloctona Poecilia latipinna Lesueur, 1821                        
Cyprinodontiformes Poeciliidae Poecilia reticulata Peters, 1859 Pecilia, Guppy Alloctona Poecilia reticulata Peters, 1859     Poecilia reticulata                  
Cyprinodontiformes Poeciliidae Poecilia sphenops Valenciennes 1846) Pecilia, Guppy Alloctona Poecilia sphenops Valenciennes 1846                        
Cyprinodontiformes Poeciliidae Xiphophorus helleri Heckel, 1848 Portaspada Alloctona Xiphophorus helleri Heckel, 1848     Xiphophorus helleri                  
Esociformes Esocidae Esox cisalpinus Bianco & Delmastro, 2011 Luccio Endemica Esox cisalpinus Bianco & Delmastro, 2011 Esox lucius Linnaeus, 1758 Esox lucius Linnaeus, 1758 Esox cisalpinus / DD Esox lucius
Esociformes Esocidae Esox lucius Linnaeus, 1758 Luccio Alloctona Esox lucius Linnaeus, 1758 Esox lucius Linnaeus, 1758 Esox lucius Linnaeus, 1758 Esox lucius VU LC Esox lucius            
Gadiformes Lotidae Lota lota (Linnaeus, 1758) Bottatrice Autoctona Lota lota (Linnaeus, 1758) Lota lota (Linnaeus, 1758) Lota lota (Linnaeus, 1758) Lota lota DD LC Lota lota            
Gasterosteiformes Gasterosteidae Gasterosteus aculeatus Linnaeus, 1758 Spinarello Alloctona Gasterosteus aculeatus Linnaeus, 1758 Gasterosteus aculeatus Linnaeus, 1758 Gasterosteus aculeatus Linnaeus, 1758 Gasterosteus aculeatus VU LC Gasterosteus aculeatus           Modificato in V.1.1 = tolto nomenclatura trinomia
Gasterosteiformes Gasterosteidae Gasterosteus gymnurus Cuvier, 1829 Spinarello Autoctona Gasterosteus gymnurus Cuvier, 1829 Gasterosteus aculeatus Linnaeus, 1758 Gasterosteus aculeatus Linnaeus, 1758 Gasterosteus gymnurus LC LC Gasterosteus gymnurus
Perciformes Blenniidae Salaria fluviatilis (Asso, 1801) Cagnetta Autoctona Salaria fluviatilis (Asso, 1801) Salaria fluviatilis (Asso, 1801) Salaria fluviatilis (Asso, 1801) Salaria fluviatilis EN LC Salaria fluviatilis       APP. III    
Perciformes Blenniidae Salaria pavo (Risso, 1810) Bavosa pavone Autoctona Salaria pavo (Risso, 1810) Salaria pavo (Risso, 1810) Salaria pavo (Risso, 1810)       Salaria pavo           Inserito in V1.1 seguendo Zerunian, 2002
Perciformes Centrarchidae Lepomis gibbosus (Linnaeus, 1758) Persico sole Alloctona Lepomis gibbosus (Linnaeus, 1758) Lepomis gibbosus (Linnaeus, 1758)   Lepomis gibbosus     Lepomis gibbosus            
Perciformes Centrarchidae Micropterus salmoides Lacepède, 1802 Persico trota Alloctona Micropterus salmoides Lacepède, 1802 Micropterus salmoides Lacepède, 1802   Micropterus salmoides     Micropterus salmoides            
Perciformes Ciclidae Amatitlania nigrofasciata (Gunther, 1867) Ciclide zebrato Alloctona Amatitlania nigrofasciata (Gunther, 1867) Amatitlania nigrofasciata (Gunther, 1867)   Amatillania nigrofasciatus                  
Perciformes Ciclidae Oreochromis niloticus (Linnaeus, 1758) Tilapia del Nilo Alloctona Oreochromis niloticus (Linnaeus, 1758) Oreochromis niloticus (Linnaeus, 1758)   Oreochromis niloticus     Oreochromis niloticus            
Perciformes Gobiidae Knipowitschia panizzae (Verga, 1841) Ghiozzetto di laguna Autoctona Knipowitschia panizzae (Verga, 1841) Knipowitschia panizzae (Verga, 1841) Knipowitschia panizzae (Verga, 1841) Knipowitschia panizzae NT LC Knipowitschia panizzae Knipowtschia (Padogobius) panizzai = Knipowitschia punctatissima 2   APP. III    
Perciformes Gobiidae Knipowitschia punctatissima (Canestrini, 1864) Panzarolo Endemica Knipowitschia punctatissima (Canestrini, 1864) Orsinogobius punctatissimus (Canestrini, 1864) Knipowitschia punctatissima (Canestrini, 1864) Knipowitschia punctatissima EN NT Knipowitschia punctatissima Knipowtschia (Padogobius) panizzai = Knipowitschia punctatissima
Perciformes Gobiidae Neogobius melanostomus  (Pallas, 1814) Round goby Alloctona Neogobius melanostomus  (Pallas, 1814)           Neogobius melanostomus            
Perciformes Gobiidae Padogobius bonelli (Bonaparte, 1846) Ghiozzo padano Autoctona Padogobius bonelli (Bonaparte, 1846) Padogobius martensii Gunther, 1861 Padogobius martensii Gunther, 1861 Padogobius bonelli VU LC Padogobius bonelli APP. III Inserito in V1.1 tra le specie da discutere
Perciformes Gobiidae Padogobius nigricans (Canestrini, 1867) Ghiozzo di ruscello Endemica Padogobius nigricans (Canestrini, 1867) Padogobius nigricans (Canestrini, 1867) Gobius nigricans Canestrini , 1867 Padogobius nigricans VU VU Padogobius nigricans Padogobius nigricans 2 Inserito in V1.1 tra le specie da discutere perché non coincide con Zerunian, 2002
Perciformes Gobiidae Pomatoschistus canestrinii (Ninni, 1883) Ghiozzetto cenerino Endemica Pomatoschistus canestrinii (Ninni, 1883) Pomatoschistus canestrini (Ninni, 1883) Pomatoschistus canestrini (Ninni, 1883) Pomatoschistus canestrinii NT LC Pomatoschistus canestrinii Pomatoschistus canestrinii 2 APP. II e III ALL. III Inserito in v.1.1 fra le specie da discutere perché c'è una differenza di una "i" fra Gandolfi et al., 1991 e Kottelat e Freyhof, 2007.
Perciformes Gobiidae Pomatoschistus marmoratus (Risso, 1810) Ghiozzo marmorizzato Autoctona Pomatoschistus marmoratus (Risso, 1810) Pomatoschistus marmoratus (Risso, 1810) Pomatoschistus marmoratus (Risso, 1810)   DD                
Perciformes Gobiidae Pomatoschistus minutus (Pallas, 1770) Ghiozzetto minuto Autoctona Pomatoschistus minutus (Pallas, 1770) Pomatoschistus minutus (Pallas, 1770) Pomatoschistus minutus elongatus (Canestrini, 1865) Pomatoschistus minutus Inserito in V1.1 seguendo Gandolfi et al., 1991
Perciformes Gobiidae Pomatoschistus tortonesei Miller, 1969 Ghiozzetto del Tortonese Autoctona Pomatoschistus tortonesei Miller, 1969 Pomatoschistus tortonesei Miller, 1968 Pomatoschistus tortonesei Miller, 1968 Pomatoschistus tortonesei  Inserito in V1.1 seguendo Gandolfi et al., 1991; tra le specie da discutere perché l'anno di classificazione non coincide
Perciformes Gobiidae Gobius niger Linnaeus, 1758 Ghiozzo nero Autoctona Gobius niger Linnaeus, 1758 Gobius niger Linnaeus, 1758 Gobius niger jozo Linnaeus, 1758 Inserito in V1.1 seguendo Gandolfi et al., 1991; tra le specie da discutere perché non coincide con Zerunian, 2002
Perciformes Gobiidae Zosterisessor ophiocephalus (Pallas, 1811) Ghiozzo go Autoctona Zosterisessor ophiocephalus  (Pallas, 1814) Zosterisessor ophiocephalus (Pallas, 1811) Zosterisessor ophiocephalus (Pallas, 1811)                   Inserito in V1.1 seguendo Gandolfi et al., 1991
Perciformes Moronidae Dicentrarchus labrax (Linnaeus, 1758) Spigola, Branzino Autoctona Dicentrarchus labrax (Linnaeus, 1758) Dicentrarchus labrax (Linnaeus, 1758) Dicentrarchus labrax (Linnaeus, 1758)   LC LC Dicentrarchus labrax            
Perciformes Moronidae Dicentrarchus puctatus (Bloch, 1792) Spigola punteggiata Autoctona Dicentrarchus puctatus (Bloch, 1792)                       Modificato in v.1.1 = inserito dopo Assemblea AIIAD 17/11/2015 su proposta di Puzi.
Perciformes Mugilidaee Chelon labrosus (Risso, 1827) Cefalo labbrone, Bosega Autoctona Chelon labrosus (Risso, 1827) Chelon labrosus (Risso, 1827) Chelon labrosus (Risso, 1827)   LC LC Chelon labrosus             
Perciformes Mugilidaee Liza aurata (Risso, 1810) Cefalo dorato, Lotregano Autoctona Liza aurata (Risso, 1810) Liza aurata (Risso, 1810) Liza aurata (Risso, 1810)   LC LC Liza aurata             
Perciformes Mugilidaee Liza ramada (Risso, 1827) Cefalo calamita, Caustelo Autoctona Liza ramada (Risso, 1827) Liza ramada (Risso, 1827) Liza ramada (Risso, 1827)   LC LC Liza ramada            
Perciformes Mugilidaee Liza saliens (Risso, 1810) Muggine musino, Verzelata Autoctona Liza saliens (Risso, 1810) Liza saliens (Risso, 1810) Liza saliens (Risso, 1810)   LC LC Liza saliens            
Perciformes Mugilidaee Mugil cephalus Linnaeus, 1758 Cefalo, Volpina Autoctona Mugil cephalus Linnaeus, 1758 Mugil cephalus Linnaeus, 1758 Mugil cephalus Linnaeus, 1758   LC LC Mugil cephalus            
Perciformes Percidae Gymnocephalus cernua (Linnaeus, 1758) Acerina Alloctona Gymnocephalus cernua (Linnaeus, 1758) Gymnocephalus cernuus (Linnaeus, 1758)   Gymnocephalus cernua     Gymnocephalus cernua            
Perciformes Percidae Perca fluviatilis Linnaeus, 1758 Persico reale Autoctona Perca fluviatilis Linnaeus, 1758 Perca fluviatilis Linnaeus, 1758 Perca fluviatilis Linnaeus, 1758 Perca fluviatilis NT LC Perca fluviatilis            
Perciformes Percidae Oncorhynchus mykiss (Walbaum, 1792) Lucioperca Alloctona Sander lucioperca (Linnaeus, 1758) Stizostedion lucioperca (Linnaeus, 1758)   Sander lucioperca     Sander lucioperca            
Perciformes Sparidae Sparus aurata Linnaeus, 1758 Orata Autoctona Sparus aurata Linnaeus, 1758 Sparus auratus Linnaeus, 1758 Sparus auratus Linnaeus, 1758 Inserito in V1.1 seguendo Zerunian, 2002
Pleuronectiformes Pleuronectidae Platichthys flesus (Linnaeus, 1758) Passera Autoctona Platichthys flesus (Linnaeus, 1758) Platichthys flesus (Linnaeus, 1758) Platichthys flesus italicus (Gunther, 1862) LC LC Platichthys flesus
Salmoniformes Salmonidae Coregonus lavaretus (Linnaeus, 1758) Lavarello Alloctona Coregonus lavaretus (Linnaeus, 1758) Coregonus lavaretus (Linnaeus, 1758)   Coregonus lavaretus     Coregonus lavaretus            
Salmoniformes Salmonidae Coregonus oxyrinchus (Linnaeus, 1758) Bondella Alloctona Coregonus oxyrinchus (Linnaeus, 1758) Coregonus oxyrinchus (Linnaeus, 1758) Coregonus oxyrhynchus Coregonus oxyrhynchus
Salmoniformes Salmonidae Oncorhynchus kisutch (Walbaum, 1792) Salmone argentato Alloctona Oncorhynchus kisutch (Walbaum, 1792) Oncorhynchus kisutch (Walbaum, 1792) Oncorhynchus kisutch Puzi propone di mettere kisutch, perché ritiene kisatch un refuso: invece è la proposta di Kotelat e Freyhof (2007)
Salmoniformes Salmonidae Oncorhynchus mykiss (Walbaum, 1792) Trota iridea Alloctona Oncorhynchus mykiss (Walbaum, 1792) Oncorhynchus mykiss (Walbaum, 1792)   Oncorhynchus mykiss     Oncorhynchus mykiss            
Salmoniformes Salmonidae Salmo carpio Linnaeus, 1758 Carpione del Garda Endemica Salmo carpio Linnaeus, 1758 Salmo carpio Linnaeus, 1758 Salmo carpio CR EN Salmo carpio
Salmoniformes Salmonidae Salmo cettii Rafinesque, 1810 Trota mediterranea Autoctona Salmo cettii Rafinesque, 1810 Salmo (trutta) macrostigma Dumeril, 1858 Salmo (trutta) macrostigma (Dumeril, 1858) Salmo cettii Salmo cettii Salmo macrostigma = Salmo cettii Gandolfi et al., 1991 e Zerunian, 2002 indicano la trota macrostigma in modo keggermente diverso (le parentesi sull'autore). In efferri la parentesi probabilmente ci vuole, perché anche Fishbase la mette.
Salmoniformes Salmonidae Salmo fibreni Zerunian & Gandolfi, 1990 Carpione del Fibreno Endemica Salmo fibreni Zerunian & Gandolfi, 1990 Salmo fibreni Zerunian & Gandolfi, 1990 Salmo fibreni Zerunian & Gandolfi, 1990 Salmo flbrenì VU CR Salmo flbrenì
Salmoniformes Salmonidae Salmo ghigii Pomini, 1940 Trota mediterranea Autoctona Salmo cenerinus Nardo, 1847 Salmo (trutta) macrostigma Dumeril, 1858 Salmo (trutta) macrostigma (Dumeril, 1858) Salmo cettii Salmo cenerinus Salmo macrostigma = Salmo cettii
Salmoniformes Salmonidae Salmo marmoratus (Cuvier, 1829) Trota marmorata Autoctona Salmo marmoratus (Cuvier, 1829) Salmo (trutta) marmoratus (Cuvier, 1829) Salmo (trutta) marmoratus (Cuvier, 1829) Salmo marmoratus LC CR Salmo marmoratus Salmo marmoratus 2        
Salmoniformes Salmonidae Salmo trutta trutta  Linnaeus, 1758 Trota fario Alloctona Salmo trutta trutta Linnaeus, 1758 Salmo (trutta) trutta Linnaeus, 1758 Salmo (trutta) trutta Linnaeus, 1758 Salmo trutta     Salmo trutta           Modificato in V.1.1 = tolto nomenclatura trinomia
Salmoniformes Salmonidae Salvelinus alpinus (Linnaeus, 1758) Salmerino alpino Autoctona Salvelinus alpinus alpinus (Linnaeus, 1758) Salvelinus alpinus (Linnaeus, 1758) Salvelinus alpinus (Linnaeus, 1758) Salvelinus alpinus LC DD Salvelinus alpinus           Inserito v.1.1 per proposta come in articolo in Biblio
Salmoniformes Salmonidae Salvelinus fontinalis (Mitchill, 1814) Salmerino di fontana Alloctona Salvelinus fontinalis (Mitchill, 1814) Salvelinus fontinalis (Mitchill, 1815)   Salvelinus fontinalis     Salvelinus fontinalis            
Salmoniformes Timallidae Thymallus thymallus (Linnaeus, 1758) Temolo Autoctona Thymallus thymallus (Linnaeus, 1758) Thymallus thymallus (Linnaeus, 1758) Thymallus thymallus (Linnaeus, 1758) Thymallus thymallus / EN Thymallus thymallus Thymallus thymallus 5        
Salmoniformes Timallidae Thymallus thymallus (Linnaeus, 1758) Temolo italico Autoctona Thymallus thymallus (Linnaeus, 1758) Thymallus thymallus (Linnaeus, 1758) Thymallus thymallus (Linnaeus, 1758) Thymallus thymallus pop. aut.                  
Scorpaeniformes Cottidae Cottus gobio Linnaeus, 1758 Scazzone Autoctona Cottus gobio Linnaeus, 1758 Cottus gobio Linnaeus, 1758 Cottus gobio Linnaeus, 1758 Cottus gobio VU LC Cottus gobio Cottus gobio 2
Scorpaeniformes Cottidae Cottus gobio Linnaeus, 1758 Scazzone del Timavo Autoctona Cottus scaturigo Freyhof, Kottelat & Nolte, 2005 Cottus gobio Linnaeus, 1758 Cottus gobio Linnaeus, 1758 Cottus scaturigo VU DD Cottus scaturigo
Siluriformes Claridae Clarias gariepinus (Burchell, 1822) Pesce gatto africano Alloctona Clarias gariepinus (Burchell, 1822)                        
Siluriformes Ictaluridae Ameiurus melas (Rafinesque, 1820) Pesce gatto Alloctona Ameiurus melas (Rafinesque, 1820) Ictalurus melas (Rafinesque, 1820)   lctalurus melas     Ameiurus melas            
Siluriformes Ictaluridae Ameiurus nebulosus (Le Sueur, 1819) Pesce gatto nebuloso Alloctona Ameiurus nebulosus (Le Sueur, 1819) Ictalurus nebulosus (Le Sueur, 1819)         Ameiurus nebulosus            
Siluriformes Ictaluridae Ictalurus furcatus (Valenciennes, 1840) Pesce gatto blu Alloctona Ictalurus furcatus (Valenciennes, 1840)                        
Siluriformes Ictaluridae Ictalurus punctatus (Rafinesque, 1818) Pesce gatto punteggiato Alloctona Ictalurus punctatus (Rafinesque, 1818) Ictalurus punctatus (Rafinesque, 1818)   lctalurus punctatus     lctalurus punctatus            
Siluriformes Siluridae Silurus glanis  Linnaeus, 1758 Siluro Alloctona Silurus glanis  Linnaeus, 1758 Silurus glanis Linnaeus, 1758   Silurus glanis     Silurus glanis            
Syngnathiformes Syngnathidae Syngnathus abaster Risso, 1827 Pesce ago di rio Autoctona Syngnathus abaster Risso, 1827 Syngnathus abaster Risso, 1827 Syngnathus abaster Risso, 1827   VU LC Syngnathus abaster        APP. III    
Syngnathiformes Syngnathidae Syngnathus acus Linnaeus, 1758 Pesce ago Autoctona Syngnathus acus Linnaeus, 1758 Syngnathus acus Linnaeus, 1758 Syngnathus acus Linnaeus, 1758                    

 

Legenda:

Testo in rosso: Nomenclatura soggetta a prossime verifiche

Sfondo azzurro: Da definire: possibili 2 specie (T. thymallus e T. aeliani)

Sfondo verde: Autoctonia da definire per l'Italia

EX=estinta; EW=estinta in ambiente selvatico; RE=estinta nella Regione; CR=in pericolo critico; EN=in pericolo; VU=vulnerabile; NT=quasi minacciata; LC=minor preoccupazione; DD=carente di dati; NA=non applicabile; NE=non valutata.

Riferimenti:

  • Gandolfi G., Zerunian S., Torricelli P., Marconato A., 1991, I Pesci delle acque interne italiane. Ist. Poligrafico e Zecca dello Stato, Roma, XVI + 617 pp.
  • Kottelat, M. and J. Freyhof, 2007, Handbook of European freshwater fishes. Publications Kottelat, Cornol and Freyhof, Berlin. 646 pp.
  • Rondinini C., Battistoni A., Peronace V., Teofili C., 2014, Lista rossa dei Vertebrati italiani. Pesci cartilaginei, pesci d’acqua dolce, anfibi, rettili, uccelli, mammiferi. IUCN Comitato Italiano, Roma, 54 pp.
  • Zerunian S., 2002, Condannati all’estinzione? Biodiversità, biologia, minacce e strategie di conservazione dei Pesci d’acqua dolce indigeni in Italia. Edagricole, Bologna, X + 220 pp.
  • (Direttiva Habitat) Direttiva 92/43/CEE del Consiglio del 21 maggio 1992 relativa alla conservazione degli habitat naturali e seminaturali e della flora e della fauna selvatiche .
  • (CITES) Convenzione sul commercio internazionale delle specie di fauna e flora selvatiche minacciate di estinzione, Washington 03/03/1973, emendata a Bonn, il 22/06/1979.
  • (BERNA) Convention on the Conservation of European Wildlife and Natural Habitats, Bern, 19/09/1979.
  • (BARCELLONA) Convenzione per la protezione del Mar Mediterraneo dai rischi dell'inquinamento, Barcellona, 16/02/1976.

Share on:

Articolo precedente: Check list AIIAD v.2.0 del 05/11/2018 Prec Articolo successivo: Gruppo di lavoro sulla nomenclatura e la sistematica Avanti

 


A.I.I.A.D. - Associazione Italiana Ittiologi Acque Dolci - Viale delle Scienze, 11 - 43124 PARMA - CF: 94047260545
PEC: aiiad@pec.it - email: webmaster@aiiad.it